Wat zijn de gezondheidsrisico's van langdurige blootstelling aan PFAS via drinkwater?

Chronische blootstelling aan chemische stoffen in drinkwater vormt een serieus gezondheidsrisico. PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) zijn bijzonder zorgwekkend vanwege hun persistentie in het milieu en het menselijk lichaam. Deze industriële chemicaliën kunnen zelfs in lage concentraties schadelijke gezondheidseffecten veroorzaken, waaronder hormoonverstoringen, verhoogde kankerrisico's en verzwakking van het immuunsysteem. Bescherming tegen deze stoffen vraagt om gerichte maatregelen.

Wat zijn PFAS en waarom zijn ze gevaarlijk in ons drinkwater?

PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) vormen een groep van meer dan 4.700 synthetische chemicaliën die sinds de jaren '40 worden gebruikt in talloze industriële toepassingen en consumentenproducten. Ze worden ook wel 'eeuwige chemicaliën' genoemd omdat ze nauwelijks afbreken in het milieu of in het menselijk lichaam. Deze extreme persistentie maakt PFAS bijzonder zorgwekkend wanneer ze in ons drinkwater terechtkomen.

De chemische structuur van PFAS - met sterke koolstof-fluorverbindingen - maakt deze stoffen water-, vet- en vuilafstotend. Daarom worden ze toegepast in antiaanbaklagen, waterafstotende kleding, voedselverpakkingen en brandblusschuim. Maar juist deze eigenschappen zorgen ervoor dat ze zich opstapelen in ons lichaam en het milieu.

Uit marktonderzoek blijkt dat 62% van de Nederlanders inziet dat het een steeds grotere uitdaging wordt om het leidingwater voldoende zuiver te houden. Onze grond raakt steeds meer vervuild, waardoor ook de waterkwaliteit onder druk staat.

Welke gezondheidseffecten worden geassocieerd met langdurige PFAS-blootstelling?

Wetenschappelijk onderzoek heeft verschillende gezondheidsrisico's in verband gebracht met chronische blootstelling aan PFAS via drinkwater. De meest zorgwekkende effecten zijn:

• Verhoogd kankerrisico - Met name nier- en testiskanker worden geassocieerd met PFAS-blootstelling
• Verstoring van het immuunsysteem - Verminderde antilichaamrespons op vaccinaties
• Hormoonverstoring - PFAS kunnen de schildklierfunctie en hormoonhuishouding ontregelen
• Leverproblemen - Verhoogde leverenzymen en vetopstapeling in de lever
• Ontwikkelingseffecten - Lager geboortegewicht en verstoorde ontwikkeling bij kinderen
• Verhoogd cholesterol - Hogere niveaus van cholesterol in het bloed

Vooral voor kwetsbare groepen zoals zwangere vrouwen, jonge kinderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem kunnen de gezondheidsrisico's aanzienlijk zijn. De effecten van PFAS zijn vaak subtiel en manifesteren zich pas na langdurige blootstelling, wat het moeilijk maakt om een directe oorzaak-gevolg relatie vast te stellen.

Hoe komt PFAS in ons drinkwater terecht?

PFAS-vervuiling in drinkwater komt via verschillende routes tot stand:

1. Industriële lozingen - Fabrieken die PFAS produceren of gebruiken kunnen deze stoffen in oppervlaktewater lozen
2. Gebruik van brandblusschuim - Vooral op militaire bases, vliegvelden en bij brandweeroefenterreinen
3. Stortplaatsen - Lekkage uit afvalstortplaatsen waar PFAS-houdende producten zijn gedumpt
4. Afvalwaterzuiveringsinstallaties - Conventionele zuiveringsmethoden verwijderen PFAS niet effectief
5. Atmosferische depositie - PFAS kunnen via de lucht worden getransporteerd en neerslaan in water

Het grootste deel van het drinkwater in Nederland wordt gewonnen uit grondwater, de rest uit oppervlaktewater. Beide bronnen kunnen met PFAS vervuild raken. Oppervlaktewater raakt het snelst vervuild, maar ook het grondwater is kwetsbaar omdat bestrijdingsmiddelen en gifstoffen de bodem intrekken. Hierdoor moeten waterbedrijven steeds dieper boren voor zuiverder grondwater.

Welke normen gelden voor PFAS in Nederlands drinkwater?

De regelgeving rond PFAS in drinkwater is volop in ontwikkeling. In Nederland heeft het RIVM geadviseerd om de norm voor de som van PFAS in drinkwater aan te scherpen. De Europese Unie werkt aan nieuwe richtlijnen binnen de Drinkwaterrichtlijn die strengere limieten zal opleggen.

De huidige situatie kenmerkt zich door:

Experts zijn het erover eens dat er eigenlijk geen veilige ondergrens bestaat voor PFAS-blootstelling, omdat deze stoffen zich opstapelen in het lichaam en zelfs in zeer lage concentraties schadelijk kunnen zijn. Dit maakt het stellen van normen complex.

Wat kun je doen om je blootstelling aan PFAS via drinkwater te verminderen?

Er zijn verschillende maatregelen die je kunt nemen om je blootstelling aan PFAS via drinkwater te beperken:

• Installeer een waterfiltersysteem - Niet alle filters verwijderen PFAS effectief. Systemen met omgekeerde osmose technologie, zoals ons The Source systeem, verwijderen tot 99% van de schadelijke stoffen, waaronder PFAS
• Test je water - Gebruik een TDS-meter om een indicatie te krijgen van de hoeveelheid opgeloste stoffen in je water
• Blijf geïnformeerd - Volg berichten over waterkwaliteit in jouw regio
• Gebruik gefilterd water - Niet alleen voor drinken, maar ook voor koken en voedselbereiding

Ons waterfiltersysteem The Source is IAMPO NSF/ANSI 58 gecertificeerd, wat betekent dat het veilig en effectief is in het verwijderen van schadelijke stoffen. Bovendien produceert het tot 500% minder afvalwater dan traditionele systemen, wat het ook een duurzame keuze maakt.

Wist je dat: De meesten van ons ongeveer één liter kraanwater per dag drinken, en voor wie gezondheid belangrijk vindt, is het advies zelfs om dat te verdubbelen. Des te belangrijker dus om te weten wat er in dat water zit!

Wat zijn de belangrijkste inzichten over PFAS in drinkwater?

PFAS vormen een serieuze bedreiging voor onze gezondheid wanneer ze via drinkwater in ons lichaam komen. Hun persistentie en wijdverspreide aanwezigheid maken het een complex probleem dat om meerdere oplossingsrichtingen vraagt.

De belangrijkste punten om te onthouden:

• PFAS breken nauwelijks af en stapelen zich op in het lichaam
• Zelfs lage concentraties kunnen op termijn gezondheidsrisico's veroorzaken
• Conventionele waterzuivering verwijdert PFAS onvoldoende
• Geavanceerde filtersystemen zoals omgekeerde osmose bieden effectieve bescherming

Bij PureAqua zijn we gepassioneerd over het leveren van schoon en veilig drinkwater. Ons The Source waterfiltersysteem biedt een betrouwbare oplossing om PFAS en andere schadelijke stoffen uit je drinkwater te verwijderen. Want schoon en zuiver drinkwater zou vanzelfsprekend moeten zijn voor iedereen.